Van de week werd ik aangesproken door een vriend die vond dat ik niet groeide, die vond dat ik stil stond, met daarbij de nasmaak van dat het niet goed is, dat het niet ok is, dat je altijd moet groeien op persoonlijk vlak. Tegelijk zei hij wel dat ik zelf moest weten wat ik moest doen, en dat is het ‘m precies. Ik heb daar een eigen(wijze) kijk op en die is niet eenduidig. 

Tijd

Het element tijd is een leuke. Er is slechts dit moment, nu. Als ik in het hier en nu blijf en ervaar, is er geen sprake van een beginpunt en eindpunt, er is slechts dit moment.In het woord groei zit besloten dat je van punt A naar punt B gaat, of van kleiner naar groter. Terwijl je in het hier en nu, dit moment in de ervaring zit. Er is in die ervaring geen ruimte voor verleden en toekomst, groot of klein, het is dit moment en meer niet.

Vaardigheden (aan)leren

Eerst kan je iets niet en later wel, is dat groei? Ja en nee. Bij persoonlijke groei zit ook nog het element in – jezelf verbeteren – zodat het jezelf (en anderen) ten goede komt. Ook moet het te maken hebben met gedrag of denken binnen jezelf.  Dus iets aanleren of juist afleren zou in deze context kunnen vallen onder persoonlijke groei.

In de ogen van een ander

“Nu je deze periode hebt afgesloten zie ik wel persoonlijke groei.”Iemand zoiets wel eens tegen je gezegd? Heb ik meegemaakt.Wat is dan de maatstaf, ben ik ten opzichte van voorgaande periode rustiger geworden? Wellicht is het handig om dan door te vragen, wat bedoeld de ander hier nou mee? Maak het eens concreet. Anders is het zo’n wazige term…

Stilte – radio non stop denken

Dat eeuwige geklets binnen onszelf, we denken veel de gehele tijd. En nemen ons denken heel serieus. Ben je in staat je denken te stoppen, die innerlijke dialoog een halt toe te roepen – dan is er niet zoiets als Persoonlijke groei. Dat valt onder het hoofdstuk ‘denken’. Schakel je denken uit en het is niet meer van belang en het ‘onderwerp’ is er dan ook werkelijk niet meer.

Maar alles groeit? Toch ook in de natuur?

Ja, baby’s worden groter, plantjes worden bomen en kittens worden katten. De natuur als analogie gebruiken is een leuke manier van denken maar dekt niet geheel de lading. Ja, ook wij worden ouder, gaat geheel vanzelf, gewoon blijven ademen en je bent op een vriendelijke dag bejaard. Dat is niet hetzelfde als persoonlijke groei. Een monnik die jaren op een rotsblok zit te mediteren, is dat persoonlijke groei? Het is ook niet zo dat als je alles om je heen ziet groeien dat het dan een vanzelfsprekendheid is dat je zelf ook zou moeten groeien.

Nee, stilstaan is goed?

Geheel stil staan in je leven kan een verademing zijn als je je leven zo hebt ingericht dat het fijn voor jezelf is. Stil staan wordt pas vervelend als het je belemmerd om je dromen na te jagen, als het je belemmerd te zijn wie je wilt zijn, dan is stilstand vervelend en heb je een schop onder je donder nodig om door te gaan. Stilstaan is dus niet per definitie slecht en is dus ook niet een directe tegenhanger van persoonlijke groei.

Hoe kan je groeien als je niet herkent dat je groeit?

Ja dat is mogelijk, het is mogelijk dat je vaardigheden aanleert op allerlei vlakken en dat de groei zo geleidelijk gaat dat je het niet door hebt.Het kan ook zijn dat het heel bewust gaat, je hebt daadwerkelijk wat geleerd en kan het toepassen. Maar goed, ook hier zit weer het element in dat het persoonlijke groei is dus moet het persoonlijk zijn, iets psychologisch.

Is het dan misschien het veranderen van je denken?

De manier waarop je denkt over allerlei zaken bepaald voor een groot deel hoe je handelt. Dus wat je doet. Dit denken heeft meerdere vormen. Het denken – bewust en onbewust binnen jezelf EN het denken wat je verbaliseert (dus wat je zegt).Een andere manier van denken kan wel een groot verschil maken tussen of je iets als een last ziet of als een uitdaging. Als je die vertaalslag kan maken past het in mijn ogen wel in het kopje persoonlijke groei.Denken waar je je niet bewust van bent kan ook invloed hebben op je gedrag. Ik keek een tijd terug bijvoorbeeld per ongeluk naar een reclame van een toetje, een week later stond dat toetje bij mij in huis. Heb er uiteraard wel van genoten maar ineens werd het me duidelijk dat ik me niet bewust was van m’n eigen denken.

Is het dan het kunnen toelaten van gevoel en hierop kunnen anticiperen?

Je bent ongelooflijk boos op iemand omdat hij doet alsof jouw idee zijn idee is tijdens een vergadering. Die boosheid voel je maar je drukt het weg en zegt maar niks en knikt mee met wat hij te zeggen heeft. Dit is niet je gevoel toelaten.Is het nou handig om te exploderen tijdens een vergadering, nou nee (soms wel lekker). Het is wel fijn om direct te kunnen melden wat het met je doet, wat voor gevoel het je geeft. Dit kan je tijdens de vergadering doen of na de vergadering persoonlijk.Het verwoorden en uitten van gevoel als iemand iets zegt of doet wat een emotie bij je teweeg brengt – en hier steeds sterker en assertiever in worden – valt onder persoonlijke groei. Het is een toename van grenzen aangeven en voor jezelf opkomen op een assertieve manier.Ook het steeds beter leren herkennen van gevoel en voor jezelf weten wat je er mee kan en wil doen valt onder persoonlijke groei.

Is persoonlijke groei hetzelfde als zelf-reflectief zijn?

Je eigen gedrag observeren en eerlijk durven zijn over wat je kan en niet kan, over wat je wilt en niet wilt, over wat je voelt, over hoe je dingen beleeft is onder andere reflectie. Om verder te kunnen komen – dus dan is er sprake van een start punt en eind punt – is het nodig om te weten waar je start. Zonder een vergelijking kan er geen sprake van groei zijn. Reflectie is nodig om te weten waar je staat. Een toename van reflectie kan weer wel persoonlijke groei zijn.

Je bent goed genoeg.

Deze zin kom je regelmatig tegen, dat je jezelf accepteert en goed genoeg bent, gewoon zoals je bent. Als dat dan zo is dan moet je dus niet veranderen? Dus geen persoonlijke groei? Lekker tegenstrijdig weer. Je bent goed genoeg gaat meer over het kunnen observeren en vertellen dat je bent zoals je bent, met een vleugje humor en een korreltje zout.

Accepteren wie je bent.

Hoe accepteer je wie je bent is de vraag. Hoe kan je zien wie je bent en jezelf volledig accepteren. En wat is dat accepteren dan, hoe ziet dat er nou daadwerkelijk uit, wat voel je dan?Ten eerste moet er wel ‘iets’ zijn om te accepteren, anders is er geen onderwerp en valt er niks te accepteren. Om dat ‘iets’ te ontdekken zijn meerdere manieren mogelijk om dat te onderzoeken:- observatie door middel van meditatie, je kijkt naar wat je denkt, je gaat niet mee in je denken, je observeert het en oordeelt niet, je laat je gedachten voorbij gaan zonder zelf in discussie te gaan met je eigen gedachten en ook niet oordelend zijn over wat je denkt.- je bent allert op wat je zegt in iedere situatie en observeert hetgeen wat je zegt.- je bent alert op hoe je lichaamshouding is in iedere situatie, observeer eens hoe je staat, hoe je je handen houdt, zijn je schouders omhoog of omlaag.- je bent alert op wat je voelt in je buik, wat voel je? Komt dat voelen vanuit je denken of is het gewoonweg voelen?- je bent alert op je algehele gemoedstoestand….. Acceptatie zit ‘m eerder in het oordeel-loos kunnen kijken wat je denkt en doet. Zonder deze zelfreflectie kan er niet iets zijn als komen van A naar B.

Kritische noot

Persoonlijk krijg ik de kriebels als iemand tegen me zegt dat ik stil sta of dat ik persoonlijk groei. Dat maak ik zelf nog wel uit, en er zijn zoveel belevingen en tegenstrijdigheden die maken dat ik het hele idee van groei met een korrel zout neem. Het ervaren in het hier en nu  – is net zo belangrijk als  – het aanleren van vaardigheden. Persoonlijke groei vind ik een te algemene term, een veralgemenisering van mezelf en dat is niet wie ik ben. Ik ben niet te duiden en niet uitlegbaar in woorden, ik ben meer dan dat.Wellicht zit mn gevoel van miskenning er in dat iemand anders mij gaat uitleggen wat ik zou moeten doen en mij verteld hoe ik in elkaar zit in te algemene bewoordingen, hier krijg ik redelijk vlekken van. Maak je het praktisch en concreet dan kan ik er meer mee. Word ik soms niet een beetje moe van mezelf, ja. Tegelijkertijd zijn het onderwerpen waarover ik nadenk, met een vleugje humor.

Wie herkent zichzelf hierin?